رای وحدت رویه درباره مهلت اعتراض به آراء کمیسیون ها و هیات های انتظامی 

تاریخ دادنامه: 12؍9؍1398 

شماره دادنامه : 2664
رأی هیأت عمومی

الف: تعارض در آراء محرز است .

ب: بر اساس بند 2 ماده 10 قانون تشکیلات وآیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب 1392، صلاحیت شعب دیوان عدالت اداری، صرفاً رسیدگی به آراء قطعی صادره از هیأتها و کمیسیونهای شبه قضایی است و قانونگذار در تبصره 2 ماده 16 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری، تصریح کرده است: « از زمان تصویب این قانون، مهلت تقدیم دادخواست راجع به موارد موضوع بند (2) ماده (10) این قانون، برای اشخاص داخل کشور سه ماه و برای افراد مقیم خارج از کشور، شش ماه از تاریخ ابلاغ رأی یا تصمیم قطعی مرجع مربوط...» است. با توجه به این که حکم تبصره مذکور اطلاق دارد و همه آراء قطعی صادره از هیأتها و کمیسیونهای شبه قضایی اعم از آرائی که دارای مهلت اعتراض در دیوان عدالت اداری است (مانند ماده 141 قانون استخدام نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران) و یا آرائی که فاقد مهلت اعتراض است (مانند رأی کمیسیون ماده 121 قانون ارتش جمهوری اسلامی ایران و یا رأی کمیسیون ماده 135 قانون مقررات استخدامی سپاه) را در برمی گیرد و قرینه برای انصراف حکم قانونگذار به آراء گروه اول (آراء مهلت دار) وجـود ندارد، مضافاً قـواعد آیین دادرسی و قوانین شکلی از جمله مهلت اعتراض اثر فوری دارد و در رسیدگی به پرونده هایی که از قبل مطرح شده باشد نیز قابلیت اعمال دارد مگر آن که قانونگذار برخلاف آن حکمی مقرر کند، بنابراین در صورت وصول اعتراض از سوی شخص معترض خارج از مهلت های مقرر در تبصره 2 ماه 16 قانون تشکیلات وآیین دادرسی دیوان عدالت اداری، شعب دیوان می بایست به استناد تبصره مذکور و بند «ت» ماده 53 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری «قرار رد شکایت» صادر کنند، مگر آن که در قوانین سابق مهلت مقید بیشتری پیش بینی شده باشد که مطابق ذیل تبصره 2 ماده 16قانون مذکور، مهلت بیشتر ملاک عمل خواهد بود ولی از آنجا که در پرونده های موضوع تعارض مقنن برای تصمیمات مورد اعتراض زمان معینی پیش بینی نکرده است، تـابع حکم تبصـره 2 مـاده 16 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیـوان عـدالت اداری می باشد و آراء صادر شده به رد شکایت که اعتراض خارج از مهلت مقرر را قابل استماع ندانسته صحیح و موافق مقررات است. این رأی به استناد بند 2 ماده 12 و ماده 89 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سـال 1392 برای شعـب دیـوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم الاتباع است.

 محمدکاظم بهرامی

رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری