رای شماره 394مورخ 1378/12/1 هیات عمومی دیوان عدالت اداری|تملک اراضی توسط زمین شهری

تملک اراضی بر اساس قوانین زمین شهری و اراضی شهری توجهاً به تضییقاتی که این قوانین و حقوق مالکانه اشخاص وارد نموده اند همواره مورد نزاع بوده و حتی هنوز هم در دیوان عدالت اداری در این خصوص شکایاتی مطرح می گردد.

هیات عمومی دیوان عدالت اداری در مورد شرایط تملک اراضی رایی صادر نموده که در زیر درج می گردد:

موضوع شکایت وخواسته:‌اعلام تعارض آراء صادره از شعبه نوزدهم‌و شعب اول و دوم هیات تجدید نظر

‌مقدمه:

 الف - شعبه چهاردهم در رسیدگی به پرونده کلاسه 499/76 موضوع شکایت خانم زهرا سید طراح به طرفیت شهرداری اصفهان بخواسته ابطال‌اقدامات تملکی نسبت به 745 سهم مشاع از 1305 سهم پلاک فرعی از 164 اصلی 10354 واقع دربخش 5 ثبت اصفهان به شرح دادنامه شماره 2478‌مورخ 1376/12/12 حکم به ورود شکایت صادرنموده است شعبه دوم هیأت تجدید نظر دیوان در رسیدگی به پرونده کلاسه ت 128/77/2 موضوع‌تقاضای تجدید نظر شهرداری اصفهان نسبت به دادنامه 2478 مورخ1376/12/12صادره از شعبه چهاردهم دیوان در پرونده کلاسه 499/76 به شرح‌دادنامه شماره 692 مورخ 1377/6/2چنین رأی صادر نموده است: با توجه به بند چهارم دادخواست شاکی مبنی براستفاده از حق عمران یک هزار متر‌مربع از زمین مورد شکایت و پاسخ و اعتراض مشتکی عنه و مندرجات رأی معترض عنه در مورد ابطال کلیه اقدامات شهرداری اصفهان در پلاک مورد‌شکایت هیات تجدید نظر اعتراض شهرداری مذکور را در مورد یک هزار متر مربع غیر موجه تشخیص و رأی معترض عنه را در این حد تأیید می‌نماید و‌در سایر موارد اعتراض شهرداری موجه تشخیص و رأی معترض عنه نقض می‌گردد.

 ب - شعبه چهاردهم در رسیدگی به پرونده کلاسه 500/76 موضوع شکایت خانم سادات سیدطراح به طرفیت شهرداری اصفهان بخواسته ابطال‌اقدامات تملکی نسبت به پلاکهای شماره فرعی 67 و 68 از 1035 واقع در بخش 5 اصفهان به شرح دادنامه شماره 2479 مورخ 1376/12/12حکم به‌ورود شکایت نامبرده و ابطال اقدامات تملکی شهرداری اصفهان نسبت به پلاکهای فوق الاشعار صادر و اعلام می‌گردد. شعبه اول هیأت تجدید نظر‌دررسیدگی به پرونده کلاسه ت 127/77/1 موضوع تقاضای تجدید نظر شهرداری اصفهان نسبت به دادنامه شماره 2479 مورخ1376/12/12‌درپرونده کلاسه 500/76 به شرح دادنامه شماره580 مورخ 1377/4/28 اعتراض شهرداری اصفهان به دادنامه شماره 2497 مورخ 1376/12/12‌صادره از شعبه چهاردهم دیوان را با توجه به مندرجات لایحه اعتراضیه و سایر محتویات پرونده وارد تشخیص و با فسخ دادنامه بدوی شکایت را رد‌نموده است.
ج - شعبه نوزدهم در رسیدگی به پرونده کلاسه 429/76 موضوع شکایت آقای اکبر صیام پور به طرفیت شهرداری اصفهان به خواسته حق ابطال‌اقدامات تملکی نسبت به دو دانگ از پلاک ثبتی به شماره 10354/65 واقع در بخش 5 اصفهان چنین رأی صادر نموده است. نظر به اینکه بیش از 10‌سال از تملک پلاک مورد ادعای شاکی می‌گذرد بر حسب اعلام‌خوانده به دلایل معقوله و معذوره قانونی امکان احداث فاز 2 و توسعه ترمینال وجود‌نداشته و نظربه عدم احراز فوریت و ضرورت اجرای طرح و از طرفی حد نصاف مقرر در ماده 8 قانون اراضی شهری جهت مالک (‌ شاکی) در نظر گرفته‌نشده است. بنا به مراتب شکایت شاکی وارد تشخیص حکم به بطلان اقدامات خوانده صادر می‌گردد. تقاضای تجدید نظر شهرداری اصفهان به دادنامه‌مذکور به لحاظ خارج از مهلت بودن رد شده است .

‌هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجت الاسلام و المسلمین دری نجف آبادی و با حضور رؤسای شعب بدوی و رؤسا و‌مستشاران شعب تجدبد نظر تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رأی می‌نماید.

رأی هیأت عمومی

‌نظر به اینکه حسب قوانین موضوعه تملک اراضی و املاک اشخاص توسط واحدهای دولتی و شهرداریها منوط به فوریت نیاز و فعلیت اجراء طرحهای‌مصوب است و طرح مورد ادعای شهرداری با توجه به پرونده‌های فوق الذکر متجاوز از ده سال از زمان تصویب در اراضی شاکیان به مورد اجراء‌گذاشته نشده است. بنابر این دادنامه شماره 1238 مورخ1377/10/6شعبه نوزدهم دیوان در حدی که متضمن این معنی است موافق اصول و موازین‌قانونی تشخیص می‌گردد. ‌این رأی مطابق قسمت اخیر ماده 20 قانون دیوان عدالت اداری برای شعب دیوان و سایر مراجع ذیربط در موارد مشابه لازم الاتباع است.

این مطلب با موضوع رای شماره 394مورخ 1378/12/1 هیات عمومی دیوان عدالت اداری در خصوص تملک اراضی توسط زمین شهری تدوین گردیده است.

مسعود فریدنی

وکیل شکایت از شهرداری در دیوان عدالت اداری