نحوه انجام کارشناسی در دعوای اجبار مالک به تجدید بنا به علت فرسوده بودن آپارتمان‌ها

نحوه و انجام و کارشناسی و در دعوای و اجبار و مالک و به تجدید و بنا به علت فرسوده و بودن و آپارتمان‌ها دادنامه ای در زیر درج می گردد:

در دعوای اجبار مالک به تجدید بنا به علت فرسوده بودن آپارتمان‌ها، رعایت مقررات قانون تملک آپارتمان‌ها درخصوص کارشناسی به دلیل آمره بودن قانون مذکور لازم است و دادگاه نمی‌تواند موضوع را به استناد عمومات آیین دادرسی مدنی به کارشناس واحد ارجاع دهد.

تاریخ رای نهایی: 1393/02/30 شماره رای نهایی: 9309970222500222
رای بدوی
در این پرونده آقای د.س. و خانم پ.م. به‌طرفیت آقای ص.ر. دادخواستی به خواسته‌ی صدور حکم به تخریب ساختمان مطابق ماده 13 قانون تملک آپارتمان‌ها به انضمام هزینه‌های دادرسی مقوم به پنجاه‌ویک میلیون ریال را تقدیم و توضیح دادند که واخوانده‌ی دعوا مالک یک ساختمان مشتمل بر سه‌طبقه به انضمام کلیه قسمت‌های مشاعی می‌باشند که حدوداً مدت 30 سال از عمر ساختمان می‌گذرد و هیئت کارشناسان منتخب شورای حل اختلاف به تخریب ساختمان اظهارنظر نموده‌اند و خوانده‌ی دعوا با مذاکرات مکرر از پرداخت مخارج ساختمان نسبت به بازسازی و نگهداری و باز کردن راه پله و انشعابات موجود اقدامی نمی‌کند و اجازه‌ی تخریب نیز نمی‌دهد و نظریه‌ی هیئت کارشناسان مبنی بر تخریب و بازسازی ساختمان را ضمیمه‌ی دادخواست نموده‌اند. در حین دادرسی خوانده آقای م.ح. و م.ت. را به‌عنوان وکلای خود به دادگاه معرفی نموده است و در جلسه دادرسی وکلای خوانده اظهار نموده‌اند که ساختمان فرسوده نمی‌باشد و نیازی به تخریب و بازسازی ندارد و در صورتی که کارشناسان تشخیص بدهند که ساختمان فرسوده می‌باشد ما نیز آن را قبول می‌کنیم. دادگاه در اجرای ماده 199 قانون آیین دادرسی مدنی جهت احراز واقعیت موضوع را به کارشناس رسمی دادگستری ارجاع و مشارٌالیه نیز در تاریخ 12/4/92 در سه صفحه و با ضمیمه نمودن تصاویری از موقعیت ملک متنازع‌فیه اعلام نموده است که حدود 25 سال از عمر ساختمان و قدمت آن می‌گذرد و ازلحاظ اجزاء معماری ساختمان به‌خصوص جداشدگی سنگ نما در قسمت‌های مختلف و غیر استاندارد بودن ارتفاع کف تا سقف راه‌پله‌ها و وجود انواع ترک‌ها در بخش‌های مختلف، ساختمان نیازمند بازسازی است و خطرآفرین می‌باشد و قسمت‌های مختلف اجزاء تأسیسات برقی و مکانیکی ساختمان مستهلک‌شده و نیازمند بازسازی است و همچنین اجزاء سازه به لحاظ شکلی و اجزاء اصلی سازه از قبیل فونداسیون و ستون‌ها و شناژهای افقی مشکلی ندارد که این نظریه از سوی خواهان‌ها با ارسال لایحه پذیرفته‌شده و از سوی خوانده دعوا اعتراضی وارد نشده است. علی‌ایحال دادگاه عنایتاً به‌مراتب و توجهاً به مفاد ماده 13 قانون تملک آپارتمان‌ها مصوب اسفند 1343 الحاقی 11/3/76 با عنایت به نظریه کارشناسان مبنی بر اینکه ساختمان مورد ادعا دارای حدود 25 سال عمر می‌باشد و عدم اقدام به تعمیر و بازسازی و یا تخریب آن به لحاظ استهلاک خطرآفرین بوده و گزینه مناسب را در تخریب و بازسازی اعلام نموده‌اند حکم به تخریب و بازسازی ملک مورد ادعا صادر می‌گردد تا خواهان‌ها با تأمین مسکن استیجاری مناسب برای خوانده مالک، نسبت به تجدید بنای مجموعه اقدام نمایند. رأی صادره حضوری و ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظرخواهی در دادگاه محترم تجدیدنظر استان می‌باشد.
رئیس شعبه 103 دادگاه عمومی حقوقی تهران ـ قلی پور

رای دادگاه تجدید نظر
تجدیدنظرخواهی مطروحه از ناحیه آقایان م.ح. و م.ت. به وکالت از تجدیدنظرخواه آقای ص.ر. به‌طرفیت تجدیدنظر خواندگان 1- آقای د.س. و 2- خانم پ.م. و نسبت به دادنامه تجدیدنظر خواسته به شماره 00538 مورخ 20/7/92 شعبه 103 محترم دادگاه عمومی حقوقی تهران که بر صدور حکم به تخریب و بازسازی ملک که هیچ مشخصه‌ای از آن در دادنامه مرقوم ذکر نشده و مشخصات ثبتی و جغرافیایی آن از حیث محل استقرار نیز معین و مشخص نگردیده و صرفاً در سطر سوم صفحه اول دادنامه و به نقل‌قول از ظاهراً خواهان‌ها چنین اعلام گردیده: « . . . توضیح دادند که واخوانده‌ی دعوا مالک یک ساختمان مشتمل بر سه طبقه به انضمام کلیه قسمت‌های مشاعی می‌باشند . . . » و نیز تهیه مسکن مناسب استیجاری برای تجدیدنظرخواه و درنهایت با این قید «نسبت به تجدید بنای مجموعه اقدام نمایند» اشعار داشته، مآلاً وارد و موجه بوده و دادنامه در وضعیت اصداری قابلیت و استعداد تأیید و استواری را نداشته و به علت مباینت با موازین و مقررات قانونی و محتویات و مستندات پرونده، مستلزم نقض می‌باشد زیرا: صرف‌نظر از وضعیت دادنامه تجدیدنظر خواسته که در آن کوچک‌ترین مشخصه ملک متنازع‌فیه اعم از مختصات جغرافیایی و ثبتی مربوطه . . . ، درج و قید نگردیده و حکم صادره عملاً بر ملک غیر منجز و غیر معین و غیر مشخص اصدار یافته و بخش پایانی آن نیز معلوم نمی‌باشد متوجه کدام‌یک از صحابه‌ی دعوی بوده و از آنجا که مطابق مقررات قانونی موضوع ماده 13 قانون تملک آپارتمان‌ها مصوب 1343 و اصلاحات مربوطه، درصورتی‌که 3 نفر از کارشناسان رسمی دادگستری عمر مفید ساختمان را به پایان رسیده تشخیص دهند، آنگاه مالک یا مالکین واحدهای موافق به تخریب و بازسازی ملک (و یا مدیر یا مدیران مجموعه به نمایندگی از طرف مالکان)، می‌توانند از مزایای قانونی مقرر در مقررات پیش‌گفته، انتفاع حاصل نمایند و مطابق بخش پایانی ماده 13 قانون مرقوم، چنانچه مالکین در انتخاب کارشناسان به توافق نرسند، به درخواست قانونی مدیر یا هیئت‌مدیره و اصولاً مالکین، وزارت مسکن و شهرسازی اقدام به انتخاب کارشناسان یادشده (هیئت سه‌نفره کارشناسی) خواهد نمود که در مانحن‌فیه و در طرح و اقامه دعوی بدوی، ترتیبات مقرره قانونیه اعمال نشده و خواهان‌های بدوی با تغافل از مقررات قانونی آمره پیش‌گفته و صرفاً به استناد تأمین دلیل مأخوذه از شعبه اول شورای حل اختلاف مجتمع شماره . . . تهران که توسط دو تن از کارشناسان (که معلوم نمی‌باشد جزء کارشناسان رسمی دادگستری مقرر در ماده 13 قانون صدرالذکر بوده‌اند یا خیر؟)، مبادرت به طرح و اقامه دعوی معنونه نموده که از ابتدا فاقد موقعیت قانونی و غیرقابل استماع بوده و مرجع محترم رسیدگی نخستین نیز مراتب را مورد بررسی، ممیزی و ارزیابی قرار نداده و از آن نارساتر اینکه، خارج از مقرره یادشده و حسب تصمیم 20/3/92 مبادرت در ارجاع مراتب به کارشناسی منفرد نموده که هیچ‌یک مطابق موازین و مقررات قانونی نبوده و درمجموع رافع نارسایی و منقصت دعوی بدوی مطروحه نمی‌باشد بناء‌علی‌هذا و با عنایت به‌مراتب معنونه مبینه مارالذکر، دادگاه با قبول و پذیرش تجدیدنظرخواهی مطروحه مستنداً به ماده 358 قانون آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی و رعایت ماده 356 ناظر به مواد 2، 3 و بندهای 7 و 8 ذیل ماده 84 و ماده 89 قانون پیش‌گفته و ماده 13 قانون تملک آپارتمان‌ها و تبصره 1 ذیل آن، ضمن نقض دادنامه تجدیدنظر خواسته، درنتیجه قرار ردّ (عدم استماع) دعوی خواهان بدوی را صادر و اعلام می‌دارد. رأی دادگاه قطعی است.
رئیس شعبه 25 دادگاه تجدیدنظر استان تهران ـ مستشار دادگاه
طاهری ـ موحدی

منبع دادنامه :نمونه آراء قوه قضاییه